داشتن ناخن های سالم، علاوه بر این که نقش مهمی در زیبایی دست ها و پاها دارد، نشان دهنده سلامت آنها است. ناخن های سالم معمولاً صاف هستند و رنگ ثابتی دارند ولی ممکن است به خاطر افزایش سن یا بیماری های ناخن، شکل آنها تغییر کند. عفونت های قارچی از رایج ترین بیماری های ناخن هستند که باید هر چه سریع تر برای درمان آنها اقدام شود. هر گونه تغییر در رنگ یا بافت ناخن های دست و پا، ممکن است ناشی از بیماری ناخن باشد. به طور کلی بیماری های ناخن شامل مواردی همچون شکنندگی ناخن، تغییر ضخامت ناخن،تغییر فرم رویش،تغییر ظاهری، خونریزی و تورم در اطراف ناخن و … می شود. در این مطلب از سیما رخ قصد داریم انواع بیماری های ناخن دست و پا و دلایل آن را بررسی کنیم. پس تا انتهای این مطلب با ما همراه باشید.
انواع بیماری های ناخن دست
رشد ناخن های دست، 3 برابر سریع تر از ناخن های پا است. بیشتر مشکلاتی که برای ناخن دست ایجاد می شود به خاطر جراحت، اگزما، بیماری های پوستی مثل پسوریازیس و عفونت ،تروما روانی، بیماری های خود ایمنی، کمبود مواد معدنی و ویتامین ها است. شایع ترین بیماری های ناخن دست شامل این موارد می شود.
- ایجاد حفره روی ناخن: این مشکل بیشتر درافرادی که به بیماری پسوریازیس مبتلا هستند، مشاهده می شود. همچنین آرتریت واکنشی و آلوپسی نیز از دیگر دلایل این بیماری ناخن است.
- لکونیشیا: این بیماری رایج ترین بیماری ناخن است که در آن خطوط یا لکه های سفید روی ناخن ایجاد می شود.
- خطوط بیو (beau’s line): فرو رفتگی های موجود در ناخن، خطوط بیو هستند که به خاطر سوء تغذیه روی ناخن ها ایجاد می شوند.
- پلانوس لیکن ناخن: لیکن پلان (Lichen planus) یا خزه پوستی یک بیماری التهابی نسبتاً شایع پوست و مخاط است. واژه لیکن پلان از یونانی و لاتین و به معنی «خزه تخت و صاف» است. این بیماری منجر به نازک شدن بیش از حد ناخن ها می شود و در صورتی که درمان نشود، ناخن ها از بین می روند . پلانوس لیکن ناخن یکی از مهم ترین بیماری های ناخن است. این بیماری ممکن است هر نقطه ای از بدن را درگیر کند اما به طور عمومی مچ دست و پا بیشتر درگیر میشوند، که با ظاهر شدن نازک شدن صفحه ناخن و ظهور شیارهای طولی درقابل تشخیص است. به هر حال افتادن دائمی ناخن با اسکار ممکن است اتفاق افتد که این وخیم ترین نوع آسیب در این بیماری است. هر ناخن ممکن است گرفتار شود اما اکثر اوقات ناخن شست پا مبتلا می گردد.
- خطوط میس: این خطوط، خطوط عرضی سفیدی هستند که به وجود آمدن آنها ممکن است ناشی از مسمومیت با آرسنیک باشد.
- ناخن های تری: (Terry’s Nails): این عارضه زمانی ایجاد می شود که در نوک ناخن ها نوار تیره ایجاد شود. این عارضه بیشتر در اثر افزایش سن ایجاد می شود، این مشکل بیشتر به خاطر بیماری های کبدی، دیابت و افزایش سن ایجاد می شود.اما ممکن است به این دلایل نیز ظاهر شود.
- نارسایی احتقانی قلب
- دیابت
- بیماری های کبدی
- سندروم ناخن زرد: به خاطر این عارضه، ضخامت ناخن ها خیلی زیاد می شود و سرعت رشد آنها غیر عادی است. گاهی اوقات ناخن بدون کوتیکول می شود و امکان دارد از بستر خود جدا شود.
انواع بیماری های ناخن پا
بیماری های ناخن پا بیشتر به خاطر کفش نامناسب، گردش خون ضعیف، تروما و عفونت رخ می دهند. بعضی از بیماری های ناخن پا نیاز به درمان تخصصی دارند و به سادگی درمان نمی شوند. در صورت جدی نبودن مشکل، می توان با روش های خانگی آن را درمان کرد. معمولاً افرادی که بیماری دیابت دارند، بیشتر در معرض عفونت های قارچی ناخن پا هستند. همچنین بیماری های مربوط به ناخن پا بیشتر در افراد مسن مشاهده می شود. در ادامه شایع ترین بیماری های ناخن پا را بررسی می کنیم.
- ضخیم شدن ناخن: افراد مسن بیشتر از سایر افراد در معرض این بیماری هستند و عواملی همچون استفاده از کفش نامناسب و گردش خون ضعیف موجب این بیماری می شود.
- پارونیشیا: پارونیشیا در حقیقت نوعی عفونت قارچی یا باکتریایی در اطراف ناخن است. این بیماری موجب التهاب، درد، قرمزی و حساسیت در بافت ناخن های پا می شود.
- فرو رفتن ناخن در گوشت پا: شایع ترین بیماری ناخن پا که باید توسط افراد متخصص درمان شود، فرو رفتن ناخن در گوشت پا به ویژه ناخن شست است.
- انیکوگریفوز یا ناخن شاخ قوچی: این بیماری، موجب رشد و ضخامت بیش از حد ناخن های پا می شود. در این بیماری که بیشتر در شست پا رخ می دهد، بخشی از ناخن سریع تر از بخش دیگر رشد می کند. برای درمان دائمی این بیماری، باید بستر ناخن را حذف کرد. عواملی مانند ژنتیک، مشکلات گردش خون، جراحت و پسوریازیس نقش مهمی در این بیماری دارند.
- انیکولیز: در این بیماری، ناخن از قسمت انتها، از بستر خود جدا می شود. در حقیقت آنیکولیز زمانی رخ می دهد که ناخن یک یا چند انگشت پا، بدون درد از بستر خود جدا می شود. به خاطر وجود هوا در زیر ناخن، رنگ ناخن سبز، سفید یا زرد می شود. در نتیجه به راحتی باعث ایجاد محیط مناسب برای رشد باکتری ها و قارچ ها بین حد فاصل ناخن و پوست زیر ناخن میشود که در نهایت باعث بیماری های قارچی و باکتریایی در انگشتان می شود. یکی دیگر از نتایج این بیماری گود شدن و ضخیم شدن ناخن، خم شدن لبه های ناخن و ایجاد بافت اضافی پوست در زیر ناخن می شود. بیشترین علت این مشکل وارد شدن آسیب موضعی به ناخن است.
- اونیکورکسیس یا ناخن های شکسته: این بیماری خطوطی عمودی روی ناخن های دست ویا پا ایجاد می کند و ناخن پا را موج دار می کند. علت به وجود آمدن این بیماری سوءتغذیه یا بیماری زمینه ای می‌تواند باشد.
دلیل انواع بیماری های ناخن
هر کدام از مشکلاتی که در ناخن های دست و پا ایجاد می شوند، دلایل خاص خودشان را دارند. انواع مشکلات ناخن با ایجاد انواع لکه روی ناخن ها، شکستن ناخن و تغییر رنگ روی ناخن خود را نشان می دهند. در ادامه دلایل هر کدام از بیماری های ناخن را به اختصار شرح می دهیم.
کویلونشیا (ناخن قاشقی)
هنگامی که ناخن های پا مانند قاشق، فرو رفته و گود شوند، پا دچار بیماری ناخن قاشقی شده است. در این حالت ناخن های پا شکننده، نرم و ضعیف می شوند و دلیل آن می تواند کمبود آهن، اختلالات کبد، نارسایی قلبی و لوپوس و کم کاری تیروئید، رینود (بیماری گردش خون) … باشد. در صورتی که فرو‌رفتگی سطح ناخن به خاطر کم خونی باشد، با مصرف مکمل های آهن درمان می شود. در صورت عدم بهبود بعد از گذشت دو هفته، حتماً به پزشک مراجعه کنید.